Prawidłowe połykanie a brak efektów w terapii logopedycznej

Prawidłowe połykanie i jego znaczenie w terapii logopedycznej wad wymowy

Co wspólnego ma prawidłowe połykanie z nauką wymowy? Czy połykanie może wpływać na skuteczność terapii logopedycznej? Jeżeli terapia logopedyczna nie przynosi efektów sprawdź czy Twoje dziecko ma prawidłowo wykształcony nawyk połykania. Często mimo długotrwałego procesu nauki poprawnej wymowy wada zdaje się wracać. Dodatkowo  nieprawidłowy typ połykania może powodować nadmierne ślinienie się, wady wymowy oraz wady zgryzu, wymagające kosztownego i skomplikowanego leczenia ortodontycznego w późniejszym czasie. Zatem zastanów się czy Twoje dziecko na pewno połyka prawidłowo? Czy wiesz, że trzeba sprawdzić czy język dziecka zdążył się już spionizować?

Co to znaczy połykać prawidłowo?

Prawidłowe połykanie wiąże się z odpowiednim ułożeniem języka. Zarówno w czasie spoczynku, jak i oddychania przez nos, jedzenia oraz artykułowania 19 spośród  28 podstawowych spółgłosek język powinien leżeć tak, by końcem dotykać podniebienia (a dokładniej wałeczka dziąsłowego tuż na górnymi zębami – rys.1, niepawidłowe połykanie rys.2).

 

Dlaczego nie rodzimy się z dojrzałym typem połykania?

Połykanie jest umiejętnością, która pojawia się już w łonie matki. Zgodnie z instynktem, połykanie umożliwia noworodkowi odżywianie się, jednak wówczas język wypełnia całkowicie zamkniętą jamę ustną (wykonuje on jedynie ruchu poziome). Około 3-4 r.ż., czyli po pełnym wyrośnięciu uzębienia mlecznego, jama ustna zwiększa swój pionowy  wymiar. Dzięki temu powstaje dostatecznie dużo miejsca dla ruchów pionowych końca języka, a równocześnie tworzy się zwarta przeszkoda kostna dla jego przemieszczania się do przodu w postaci zębów kostnych. W tym momencie okres połykania niemowlęcego ustępuje miejsca dojrzałemu – tzn. z końcem języka skierowanym do przedniej części podniebienia.

 

Kto i jak może określić typ połykania u dziecka?

W tej kwestii warto zaufać logopedzie, ponieważ jest on specjalistą, który na wymowę dziecka patrzy w sposób całościowy oraz dostatecznie szybko jest w stanie wychwycić różne anomalie związane z rozwojem mowy dziecka, a tym samym doradzić dalsze postępowanie.

 

Jak wygląda nauka prawidłowego połykania pod okiem logopedy ?

Podczas terapii logopedycznej pośpiech jest niewskazany! Wówczas kiedy logopeda zauważy u swojego pacjenta nieprawidłowy typ połykania powinien rozpocząć terapię od zlikwidowania go, poprzez naukę: unoszenia języka, połykania śliny, picia płynów. Niestety presja czasu, ograniczona liczba godzin, brak wsparcia rodziców (oczekiwanie natychmiastowego wywoływania  i trenowania problematycznych głosek )- powodują, iż nie poświęca się temu nawykowi wystarczającej ilości czasu. W konsekwencji mimo sukcesywnej terapii w gabinecie wady wymowy wracają, ponieważ tak ważny nawyk nie został dostatecznie zautomatyzowany.  Pamiętajmy – w terapii logopedycznej nie wolno ulegać  presji czasu. Rodzic powinien zaufać specjaliście i w pełni stosować się do jego zaleceń. Ćwiczenia logopedyczne z wykorzystaniem np. kląskania, parskania czy wodzenia językiem po podniebieniu nie powinny budzić skrępowania. Nie bójmy się zniżać do poziomu dziecka towarzysząc mu w tej logopedycznej przygodzie – uczmy bawiąc.

 

Sprawdź jak połykasz !

Na co dzień nie jesteśmy świadomi ułożenia naszych narządów mowy w trakcie mówienia czy jedzenia i picia. – Zrób teraz proste ćwiczenie. – Przełknij ślinę wyczuwając, gdzie ułożony jest w Twoich ustach język. Jeśli jesteś osobą, która nie ma szczególnych wad wymowy, wyczuwasz jak język przyciska się do podniebienia w części za górnymi zębami, na tzw. wałeczku dziąsłowym. Natomiast jeśli towarzyszy ci np. seplenienie, to najprawdopodobniej język leży na dnie jamy ustnej, bądź w innym miejscu dla niego nieprawidłowym. Zatem aby rozwiać wątpliwości i uniknąć niekorzystnych konsekwencji posiadania wady wymowy, jak najszybciej skonsultuj się z logopedą !

Chcesz sprawdzić czy Twoje dziecko połyka prawidłowo? Tylko teraz w naszym gabinecie nieodpłatne konsultacje logopedyczne. Umów się na spotkanie z logopedą !

Źródło:

Bohdan Mackiewicz „Wskazówki do nauki prawidłowego połykania w wadach zgryzu i wymowy u dzieci”